IPHONE VE IPAD'DA EKRAN BÜYÜTME ÖZELLİĞİNE BAKIŞ

Herkese merhaba, umarım herkes iyidir ve her şey yolundadır.

Geçtiğimiz hafta şehir dışı toplantım nedeniyle yazılarım yayımlanmamıştı. Bu hafta yeni yazımla tekrar sizlerle birlikteyim. Bu yazımda, Apple'ın sunuş olduğu erişilebilirlik özelliklerinden biri olan ve özellikle az gören bireylerin oldukça verimli kullanabildiği ekran büyütme özelliğinden ve bu özelliğin ayarlarından bahsedeceğim. Herkese iyi okumalar dilerim.

Erişilebilirlik çözümleri düşünüldüğünde Apple oldukça ön plâna çıkan bir şirket oluyor. Özellikle üretimini yaptığı hemen hemen tüm ürünlerine görme engelliler ve bazı diğer engel gruplarını da düşünerek erişilebilirlik çözümleri yerleştiriyor. Bu yazıma konu olan ekran büyütme özelliği de Apple'ın kendi sunduğu özelliklerden biridir ve az gören bireylerin ekranı dilediği boyutta büyüterek daha rahat görmesini ve bu sayede kullanımı daha da kolaylaştırmayı sağlamaktadır. Şimdi bu özelliğin aktif edilmesi ve bazı kullanım ayarlarını sizlere anlatayım.

Cihazınızdaki ayarlar seçeneğine girip buradan erişilebilirlik seçeneğine girdikten sonra ekrandaki "Büyütme" seçeneğine girerek özelliğin ayar ekranına erişebilirsiniz. Bu ekranda yer alan en üstteki "Büyütme" seçeneğini açık hale getirdiğinizde ekran büyütmesi aktif hale gelecektir. Ekran büyütmesi aktifken üç parmağınızı ekranda kaydırarak gezinme işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Büyütmenin oranını artırıp azaltmak için de üç parmağınızla ekrana iki kez dokunup ikinci dokunuştan sonra basılı tutarak sürükleyebilirsiniz. Bu durum VoiceOver ile birlikte ekran büyütecini kullanan kullanıcılar (ben de böyle bir kullanıcıyım.) için de geçerlidir. Diğer ayarlar ve işlevleri de şu şekildedir:

1. Odağı Takip Et: Bu ayarı açık hale getirdiğinizde özellikle ekran odağının belli şartlara göre takip edilmesi söz konusu olacaktır. Bir sonraki bahsedeceğim ayar da bu ayarın açılmasıyla birlikte görünür hale gelecektir. (Ben bu ayarı açık durumda kullanıyorum.)

2. Akıllı Yazma: Bu ayar "Odağı takip et" ayarı açık hale getirildiğinde görünür hale gelecektir. Bu ayarı açık hale getirdiğinizde ekranda klavyenin bulunduğu bölüm büyütülen alana dahil edilmeyip sadece klavye dışında kalan bölümlerde büyütme aktif olacaktır. (Ben bu ayarı açık durumda kullanıyorum.)

3. Klavye Kestirmeleri: Bu ayar daha çok Mac cihazlarda kullanılan bir ayardır. Bunun dışında şöyle bir kullanım da olabilir diye tahmin ediyorum: Telefon veya tabletimize bağladığımız bir klavyede kısayol tuşları kullanarak da büyütmeyi kullanabilmemiz sağlıyor olabilir. Bu durumu deneyimlemediğim için  sadece tahmin olarak fikrimi paylaştım.

4. Büyütme Denetleyici: Bu ayarda büyütmeyi ayarlayabileceğiniz denetleyici düğmenin durumuyla ilgili ayarlara erişebileceksiniz. Bu ayara girdiğinizde alt başlıklar olarak birçok ayar sizleri karşılayacak. Bunlar şu şekildedir:

a. Denetleyiciyi Göster: Bu ayarı açık hale getirdiğinizde ekranda denetleyici olarak bir düğme yer alacaktır ve bu düğmeye bastığınızda büyütmeyle ilgili farklı işlemleri gerçekleştirebileceksiniz. (Ben bu ayarı kapalı durumda kullanıyorum.)

b. Tek Dokunma: Denetleyici düğmesine bir kez dokunduğunuzda denetleyiciyle ilgili çeşitli menüler açılacaktır.

c. Çift Dokunma: Denetleyici düğmesine iki kez dokunduğunuzda ekranı büyütüp küçültebilirsiniz.

ç. Üç Kez Dokunma: Buraya da istediğiniz bir işlevi atayabilirsiniz. Normal kullanımda bu dokunma şekline herhangi bir ayar ataması yapılmamıştır.

d. Büyütme Düzeyini Ayarla: Denetleyici düğmesine çift dokunup parmağınızı ekranda kaydırdığınızda büyütme düzeyini ayarlayabilirsiniz. Kendi kullanımınıza göre ekranın büyütme oranının büyütüp küçültebilirsiniz.

e. Renk: Bu bölümden denetleyici düğmesinin rengini ayarlayabilirsiniz.

f. Boşken Opaklık: Bu bölümden denetleyici düğmesinin ekranda görünürlüğünün şeffaflığını artırıp azaltabilirsiniz.

Not: Bu bölümde anlattığım a, b ve c maddelerindeki dokunma sayıları VoiceOver ile kullanım gerçekleştirirken farklılık göstermektedir. VoiceOver ile kullanan kullanıcıların tek dokunma yapabilmek için ekrana iki kez dokunması gerektiğini, çift dokunma yapabilmek için ekrana dört kez dokunması gerektiğini unutmaması gerekir.

5. Büyütme Alanı: Bu ayar içerisinde "Tam ekran büyütme" ve "Pencere büyütme" şeklinde iki farklı seçenek yer almaktadır. Bu seçeneklerden tam ekran büyütmeyi seçtiğinizde büyütme ekranın tamamında gerçekleşecektir. Pencere büyütmesini seçtiğinizde ise ekranın bir bölümünde bir pencere yer alacaktır ve ekranda odağın bulunduğu yer neresiyse o bölümün büyütülmüş hali bu pencere içerisinde büyütülmüş şekilde görüntülenecektir. (Ben bu ayarı tam ekran büyütme şeklinde kullanıyorum.)

6. Büyütme Filtresi: Bu ayarın içine girdiğinizde "Yok, Ters, Gri Tonlu, Ters Gri Tonlu ve Az Işık" seçeneklerini göreceksiniz. Bu seçeneklerden hangisini seçerseniz büyütmeyi aktif ettiğinizde ekranın arka plân görünümü o filtreye uygun görünecek hale gelecektir. (Ben bu ayarı "Yok" seçeneği seçili şekilde kullanıyorum.)

7. Yansıtma Sırasında Göster: Bu ayarı açık hale getirdiğinizde ekranınızı farklı biriyle paylaşırken veya herhangi bir yere yansıtmanız sırasında ekran büyütmesini aktif ettiğinizde bunun o yansıttığınız ekranlarda da büyütme aktif şekilde görünmesini sağlar. (Ben bu ayarı kapalı durumda kullanıyorum.)

8. Maksimum Büyütme Düzeyi: Bu bölümden ekran büyütmesinin en fazla ne kadar olacağını ayarlayabilirsiniz. (Ben bu ayarı şu an için 10,8 kat olarak kullanıyorum.)

Apple'ın erişilebilirlik çözümlerinden biri olarak geliştirdiği ve kendi cihazlarında yerleşik bir özellik olarak sunduğu ekran büyütme özelliğiyle ilgili detayları sizlere bu şekilde aktarabilirim. Umarım sizler için de faydalı bir içerik olmuştur.

Farklı içeriklerde tekrar görüşünceye kadar hepiniz kendinize çok iyi bakın, hoşça kalın ve sağlıklı kalın.

Hakan TELTİK